नेपाली रेलः कसको सपना? - रामेश कोइराला        चिनियाँ होस् वा भारतीय, नेपाली पहाडी क्षेत्रका लागि रेल भौतिकशास्त्रीय तथा भूगर्भशास्त्रीय हिसाबले दुरुह र अर्थशास्त्रीय हिसाबले घाटाको परियोजना हो।  तर पनि नेपालका सबै दल र विज्ञहरूका मनमा रेलको सपना कसरी आयो त? किन र कस्तो पृष्ठभूमिमा यो सपना जन्मियो अनि हाम्रो अर्थतन्त्रमा रेलको के भूमिका हुनेछ भनेर थप केही कुरा प्रष्ट पार्न  आवश्यक देखिन्छ। एकछिन बाहिर हेरौँ।    ...

सोम शर्माको सपना नबनोस् नेपाली रेल ! - रामेश कोइराला        आजभन्दा पन्ध्र वर्षअघि वीपी राजमार्ग निर्माणको रेखदेख गरिरहेका इन्जिनियर बिन्दु शमशेर राणालाई “यत्रो महत्वको सडक किन एकैपटक कम्तीमा दुई लेनको नबनाएको?” भनेर  सोधेको थिएँ। उहाँको जवाफ थियो, ‘पहिला एक लेनको बनाएर पछि चौडा पार्न सस्तो हुन्छ ।’        तीन वर्षमा त्यो बाटोबाट गाडी चढेर झापा जान सक्ने  दावी गर्ने राणा रिटायर्ड भएको निकै वर्षपछि पह्रारसाल...

चिनियाँ रेलः एउटा कन्स्पिरेसी थ्योरी - रामेश कोइराला                 कुनै जमानामा गिरिजा प्रसाद कोइराला हरेक अप्ठ्यारा कुरालाई ‘ग्राण्ड डिजाइन’मा टुङ्ग्याउँथे। हर मर्ज का एक दवा! हिजोआज त्यस्तै शुरू भएको छ, “विकास विरोधी!”        गत असारमा प्रधानमन्त्रीको चीनभ्रमणताका भएको सम्झौताअनुरुप बताइएजस्तै अबको पाँच-सातबर्षमा केरुङबाट काठमाण्डौँ साँच्चै रेल आउँछ त भनेर मैले केही खोजतलास गरें र विज्ञहरूलाई...